TMB Başkanı M. Erdal Eren’den 2023 inşaat sektörü öngörüsü
İnşaat Dünyası Dergisi’nin geleneksel “Sektör Analizi” dosyasına konuk olan Türkiye Müteahhitler Birliği Başkanı M. Erdal Eren 2022 değerlendirmesi ve 2023 öngörüsünde bulundu. Eren, “Türk müteahhitlik firmaları olarak yurt dışında orta vadede yıllık 50 milyar dolarlık yeni proje hedefimizi koruyoruz” dedi.
Ticaret Bakanlığı’nın verilerine göre Türk müteahhitlik firmaları, geçtiğimiz yıl yurt dışında 17,8 milyar dolar büyüklüğünde yeni proje üstlendi. Bu rakam dünyadaki beklenmedik gelişmeler göz önünde bulundurulduğunda yine büyük bir başarı. Bugün ‘Türk müteahhitliği’ dünyada bir marka haline geldi. Türk müteahhitlik firmaları faaliyetlerini ağırlıkla Avrasya ve Ortadoğu’da sürdürürken, Afrika’da rakipleri karşısında öne çıkıyor ve Avrupa’da giderek artan sayıda, katma değeri yüksek projeler üstleniyor.
Rusya-Ukrayna Savaş sonrasında yeniden imar için Ukrayna devleti yetkilileri ile bir süredir yakın biçimde çalışıyoruz. Bununla birlikte geleneksel pazarlarımızda istikrarın yerleşmesini diliyoruz. Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri başta olmak üzere Körfez ülkeleriyle son dönemde ısınmaya başlayan siyasi ilişkilerimizin sektörümüzde yeni projeler şeklinde somut yansımaları olmasını da bekliyoruz. İlaveten faal olduğumuz geleneksel pazarlarımızın ağırlıklı biçimde enerji üreticisi ülkeler olması nedeniyle petrol fiyatlarının seyri önemli. Orta vadede yıllık 50 milyar dolarlık yeni proje hedefimizi koruyoruz.
HEDEF TÜRK İŞGÜCÜ SAYISINI YURT DIŞINDA 100 BİNA ÇIKARTMAK
Bir diğer önemli hedefimiz müteahhitlik firmalarımızca yurt dışındaki projelerde istihdam edilen Türk işgücü sayısını, gerekli düzenlemelerin ardından 100 bine çıkarmaktır. Bu kapsamda ilgili bakanlıklarımız ve kurumlarımızla yürüttüğümüz çalışmalar neticesinde yurt dışında müteahhitlik hizmetleri alanında istihdam edilecek işgücüne gelir vergisi muafiyeti talebimizin çıkarılan Torba Yasa’da karşılık bulmasından büyük mutluluk duyuyoruz.
MALİYETLER YENİ PROJE GELİŞTİRMEDE ÖNEMLİ SORUN
Yükselen hammadde fiyatlarıyla birlikte yurt dışında bir yatırım krizi yaşandığı izlenirken, yurt içinde de inşaat sektörü girdi maliyetlerinde ağırlaşan yükün büyük baskısı altında. Bu maliyet artışları yeni proje geliştirme ya da kamu projelerinin yürütülmesinde önemli sorunlar yaratıyor. Geçen yıl Birliğimizin girişimleriyle hükümetin gündemine giren soruna çözüm doğrultusunda kamu projeleri için ilave fiyat farkı düzenlemesi yapıldı ancak düzenleme kapsamı itibarıyla müteahhitlerin sorunlarına çare olmanın gerisinde kalıyor.
Maliyet artışları sürmekte olup; ödenek yetersizliği ve hak ediş ödemelerinde yaşanan gecikmelerin sektöre olumsuz etkileri de devam ediyor. Hükümetin konut sektöründe üretimi destekleyen son kampanyaları ise olumlu oldu.
Bu tablo içinde sektörde son 5 çeyrek dönemdir artan oranlarda yaşanan aralıksız daralma, 2022 yılının üçüncü çeyrek döneminde devam etti. İnşaat faaliyetlerinde yakın zamanda sürdürülebilir büyümeye dönüş olasılığı pek mümkün gözükmüyor. Oysa inşaat sektörü ekonominin genelinde 200’ün üzerinde alt sektöre yarattığı talep ve istihdam gücüyle Türkiye’nin mevcut üretim yapısı içinde çok büyük önem taşıyor. Bu yıl gerek kamu müteahhitlerinin gerek konut sektörünün sorunlarını çözecek ilave adımlar atılmasını beklemekteyiz.
