ÇEDBİK: Geleceğin yeşil binaları ve şehirleri yenilikçi, dayanıklı ve insan odaklı olmalı

İnşaat Dünyası Dergisi Ocak-Şubat 2025 sayısında ‘Marka’ bölümünde ÇEDBİK Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Sami Kılıç ile özel bir röportaj gerçekleştirdi. Uluslararası Yeşil Binalar ve Şehirler Zirvesi ile yerel yönetimler, özel sektör ve akademiyi buluşturduklarını belirten ÇEDBİK Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Sami Kılıç, “Türkiye’de geleceğin yeşil binaları ve şehirleri, yenilikçi, dayanıklı ve insan odaklı yaklaşımları esas alarak planlanmalı ve hayata geçirilmelidir” dedi.
Bu yıl gerçekleştirdiğiniz ”Uluslararası Yeşil Binalar ve Şehirler Zirvesi” beklentileri karşıladı mı? Bilgi verir misiniz?
Bu yılki zirvemiz, “Sıfırın İnşası: İnsanca Yaşam” temasıyla, karbon nötr kentler ve binaların insan odaklı çözümlerle nasıl oluşturulabileceğini tartışmak üzere geniş bir katılımla gerçekleşti. Bu kapsamda zirve, şehrin ve toplumun geleceğini şekillendirmek için kritik bir platform sundu. Yerel yönetimlerden özel sektöre, akademisyenlerden sivil toplum kuruluşlarına kadar çok sayıda paydaşı bir araya getiren etkinliğimiz, fikirlerin ve deneyimlerin paylaşıldığı bir bilgi şöleni niteliğindeydi.
Zirve katılımcılarımız, yeşil dönüşüm alanındaki son gelişmeleri, bu süreçte karşılaşılan zorlukları ve başarılı uygulama örneklerini derinlemesine ele aldı. Öne çıkan konular arasında karbon ayak izini azaltma stratejileri, enerji verimliliği uygulamaları ve sürdürülebilir malzeme kullanımı gibi başlıklar yer aldı. Aynı zamanda, teknoloji ve yenilikçi yaklaşımların karbon nötr hedeflere ulaşmadaki rolü de vurgulandı. Bu kapsamda, hem ulusal hem de uluslararası bağlamda çeşitli çözüm önerileri geliştirildi.

SEKTÖRDEKİ AKTÖRLER ARASINDA GÜÇLÜ İŞ BİRLİĞİ
Etkinlik sayesinde, karbon nötr hedeflere ulaşmak için ulusal düzeyde uygulanabilir projeler ve politikalar geliştirilmesi konusunda somut adımlar atıldı. Zirve, sektördeki aktörler arasında iş birliğini güçlendirmek ve ortak hareket alanları bulmak için de önemli bir fırsat sundu. Özellikle yerel yönetimler ve özel sektör arasındaki diyalogun derinleştirilmesi, karbon nötr kentler inşa etme yolunda geleceğe dair umut verici bir tablo çizdi. Zirvede ortaya konan projeler ve politikalar, sadece bugünün değil, gelecekteki çalışmalara da rehberlik edecek özellikteydi.
Ayrıca, etkinlik sürecinde şu ana kadar gerçekleştirilmiş en başarılı çözüm örnekleri detaylı bir şekilde ele alındı. Katılımcılar, bu örneklerden öğrendikleri dersleri kendi projelerine uyarlama fırsatı buldu. Bu kapsamda, zirvede ele alınan başlıkların ve geliştirilen çözüm önerilerinin ulusal ve uluslararası seviyede yaygınlaştırılmasının önemi vurgulandı. Zirve, sadece sektörel farkındalığı arttırmakla kalmadı, aynı zamanda somut çözümler ve uygulanabilir stratejiler üretme açısından da büyük bir başarıya imza attı.
Sonuç olarak, “Sıfırın İnşası: İnsanca Yaşam” temalı zirvemiz, karbon nötr kentler ve binalar konusundaki çalışmalara yön veren kapsamı ve içeriğiyle sektöre yeni bir vizyon kazandırdı. Ortaya konan görüşler ve çözümler, gelecekteki projelere rehberlik edecek bir yol haritası oluşturdu.
İKLİM DOSTU ŞEHİRCİLİK UYGULAMALARI GELECEĞİN TEMEL ÖĞELERİ
Deprem ülkesi olan ve kentsel dönüşümün önemli bir ihtiyaç olduğu Türkiye’de geleceğin yeşil binaları ve şehirleri nasıl olmalı?

Türkiye’de geleceğin yeşil binaları ve şehirleri, dayanıklılık ve sürdürülebilirliği birleştiren yenilikçi yaklaşımlarla şekillenmelidir. Depreme dayanıklı yapılar inşa etmek, böylesi bir deprem bölgesi için hayati bir zorunluluk olmakla birlikte, bu yapıların çevresel etkileri en aza indiren tasarımlara sahip olması da gerekli. Sadece fiziksel dayanıklılığı sağlamak yetmez; bu yapılarda enerji verimliliği, su tasarrufu ve yenilenebilir enerji kullanımı gibi unsurlar önceliklendirilmelidir.
Aynı zamanda şehirlerimizde yeşil altyapının yaygınlaştırılması, karbon nötr hedeflere ulaşma yolunda kritik bir adım olarak öne çıkıyor. Bu kapsamda, doğa temelli çözümler, yerel kaynakların verimli kullanımı ve iklim dostu şehircilik uygulamaları geleceğin şehirlerinin temel öğelerini oluşturmalıdır. Yeşil alanların artırılması, şehir içindeki hava kalitesinin iyileştirilmesi ve bisiklet-yaya yollarını kapsayan entegre bir ulaşım sistemi bu dönüşümün ayrılmaz parçaları olarak karşımıza çıkıyor.
Sosyal sürdürülebilirlik de bu sürecin ayrılmaz bir parçası olarak ele alınmalı. Bu, tüm bireyler için eşit, sağlıklı, güvenli ve erişilebilir yaşam alanları anlamına geliyor. Toplumun farklı kesimlerinin katılımını sağlayacak şekilde tasarlanan projeler, sosyal uyumu artırırken aynı zamanda ekonomik kalkınmaya da katkı sağlayabilir.
YEREL YÖNETİMLER, ÖZEL SEKTÖR VE AKADEMİ BİRLİKTE HAREKET ETMELİ
Bu hedeflere ulaşabilmek için yerel yönetimlerin, özel sektörün ve akademinin birlikte hareket etmesi kritik bir gerekliliktir. Sadece bireysel çabalarla değil, büyük ölçekli ve uzun vadeli ortaklıklar kurularak hem ulusal hem de uluslararası seviyede entegre çözümler geliştirilmelidir. Böyle bir dönüşüm, sadece çevresel sorunları azaltmakla kalmayacak, aynı zamanda toplumun genel refah seviyesini de belirgin bir şekilde yükseltecektir.
Türkiye’de geleceğin yeşil binaları ve şehirleri, yenilikçi, dayanıklı ve insan odaklı yaklaşımları esas alarak planlanmalı ve hayata geçirilmelidir. Bu dönüşüm, sadece bugünün değil, gelecek nesillerin yaşam kalitesini iyileştirme hedefine de hizmet edecektir.
BUILD4GREENIST PROJEMİZ KENTSEL DÖNÜŞÜM ODAKLI
ÇEDBİK deprem bölgesi ve kentsel dönüşüm çalışmalarında herhangi bir rol üstleniyor mu? Kentsel dönüşüm ve deprem konutları aynı zamanda yeşil binalar için de bir fırsat. ÇEDBİK Başkanı olarak yeşil binaların inşaasında sektöre ne gibi tavsiyelerde bulunmak istersiniz?
ÇEDBİK olarak, doğrudan deprem bölgesi özelinde bir çalışmamız bulunmamakla birlikte, Build4GreenIST gibi projelerimizle kentsel dönüşüm odağında katkılar sağlıyoruz. İstanbul Büyükşehir Belediyesi liderliğinde yürütülen bu proje, kentsel dönüşüm kapsamında yenilenecek binaların yeşil ve karbon nötr standartlara uygun hale getirilmesi için bir rehber oluşturmayı amaçlıyor.
Diğer yandan pilot bölgelerde konutların enerji tüketimini sensörler aracılığıyla izlenerek, enerji tasarrufu sağlamak adına davranış değişikliği oluşturulması hedefleniyor. İstanbul’un NetZeroCities Pilot Şehirler Programı kapsamında seçilmiş olması da, bu projeye uluslararası bir önem kazandırıyor ve kentsel dönüşümde sürdürülebilirliğin uygulanabilirliğini ortaya koyuyor.
Sektöre tavsiyemiz, kentsel dönüşüm projelerinde sadece güvenli yapıların inşasına odaklanmakla kalmayıp, enerji verimliliği, yenilenebilir enerji entegrasyonu ve çevre dostu malzeme kullanımı gibi yeşil bina kriterlerini de önceliklendirmeleridir. Bu yaklaşım, çevresel etkileri minimize ederken bireyler için daha sağlıklı ve konforlu yaşam alanları sunulmasını da sağlıyor. Kentsel dönüşüm süreci, doğru bir şekilde yönetildiğinde, sürdürülebilir ve karbon nötr şehirlerin inşası için büyük bir fırsat sunmaktadır.
YEŞİL BİNA DEĞERLENDİRME SİSTEMİ: B.E.S.T SERTİFİKASI
ÇEDBİK’in oluşturduğu B.E.S.T sertifika sistemiyle yeşil binalara sertifika vermeye devam ediyor. B.E.S.T sertifikası niçin önemli? Söz konusu sertifikaya sahip olan binalar ne tür avantajlar elde ediyor?
Binalarda Ekolojik ve Sürdürülebilir Tasarım (B.E.S.T) Sertifikası, Türkiye’nin yerel koşullarına uygun olarak geliştirilmiş ve hem konut hem ticari projelerde uygulanabilen bir yeşil bina değerlendirme sistemidir. Bu sertifika, binaları 9 farklı kategoride değerlendirerek enerji ve su tasarrufundan malzeme kullanımına, sağlık ve konfordan işletme süreçlerine kadar geniş bir yelpazede sürdürülebilirlik kriterlerini göz önünde bulunduruyor. Sertifikanın bir diğer önemli avantajı ise yurtdışı temelli sistemlere kıyasla daha uygun maliyetli olmasıdır. Böylece, daha geniş bir kesim bu standarda ulaşabilir ve projelerinde sürdürülebilirlik hedeflerini hayata geçirebilir.
B.E.S.T Sertifikası’na sahip binalar, işletme maliyetlerinde tasarruf sağlarken, çevresel etkilerini azaltır ve kullanıcılarına daha sağlıklı bir yaşam ortamı sunar. Ulusal standartlara uyumu ve uzmanların katkılarıyla şekillenmiş yapısıyla, B.E.S.T yeşil bina dönüşümünde güçlü bir rehberdir.

SÜRDÜRÜLEBİLİR BİR GELECEK İÇİN HERKESİ BİRLİKTE ÇALIŞMAYA DAVET EDİYORUZ
Son olarak ÇEDBİK’in sürdürülebilirlik ve gelecek vizyonu ile ilgili neler söylemek istersiniz?
ÇEDBİK olarak, sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmak için toplumu, sektörü ve kamu kurumlarını bir araya getiren projeler üzerinde çalışmaya devam ediyoruz. Türkiye’nin deprem gerçeğini göz önünde bulundurarak, kentsel dönüşüm projelerinde hem güvenli hem de çevre dostu yapıların ön planda tutulmasının bir gereklilik olduğunu düşünüyoruz. Bu dönüşüm, yalnızca bugünün ihtiyaçlarını değil, gelecek nesillerin yaşam kalitesini de gözetiyor olmalı.
Herkesi, çevresel farkındalığı artırmak ve daha sürdürülebilir bir gelecek için birlikte çalışmaya davet ediyoruz. Bu süreçte ÇEDBİK olarak rehberlik etmeye ve bilgi paylaşmaya her zaman hazır olduğumuzu söylemek isterim.