İnşaat sektöründe proje yönetimi ve yol haritası
İnşaat Dünyası Dergisi Ocak-Şubat 2025 geleneksel “Etkili Profesyoneller” bölümünde Zincons Mühendislik/Danışmanlık Kurucusu Ari Zingillioğlu, “İnşaat sektöründe proje yönetimi ve yol haritası” başlıklı makalesi ile deneyimlerini inşaat sektörü profesyonelleri ile paylaştı.
20 yıllık iş deneyimimde edindiğim en değerli bilgi; iletişim yeteneğini geliştirmenin, iş yaptığımız coğrafyada proje yönetimine önemli katkı sunmasıdır. Kariyerimin ilk yıllarında, teknik bilgi birikimine odaklanırken zamanla liderlik becerilerimin de gelişmesi gerektiğini anladım. Akademik eğitim ve iş pratiğiyle bu iki beceriyi birleştirerek işimi daha verimli ve etkili hale getirdim.
Proje yönetimini sevmemin temel nedeni, her şey ile bütüncül düşünmeyi gerektirmesidir. PMI (Project Management Institute) tarafından belirlenen 10 bilgi alanını kapsayan bu süreç, sadece bütçe, zaman ve kapsamla sınırlı kalmaz; risk, iletişim ve insan yönetimi gibi unsurları da içerir. Tüm bu unsurların dengeli bir şekilde bir araya gelmesi ve farklı beklentileri yöneterek başarılı projeler oluşturabilmek en keyif aldığım noktadır.
İLETİŞİM VE RİSK YÖNETİMİ
İletişimde en büyük sorun, mesajın doğru anlaşıldığını doğrulatmaktır. Tek yönlü iletişim yeterli olmaz; e-posta üzerine telefon görüşmesiyle teyit almak daha etkilidir. Yanlış anlaşılmalar sık yaşanabilir ve yapıcı mesajlar saldırı olarak algılanabilir. İletişimde netlik ve empati gerekir. Amerika’da bir mimari ofise gönderdiğim bir soru yanlış anlaşılmış ve rencide edici bulunmuştu. İletişimde netliğin yanında yapıcılık da önemlidir; zorlama saldırı olarak algılanmamalıdır. Bu tür durumlarda söylediklerinizin yapıcı olduğunu karşı tarafın anlaması bekleniyor, ancak kişilerin birbirlerini henüz iyi tanımaması yüzünden insanların bu tür sürtüşmelere karşı yaklaşımları farklı olabiliyor.
Risk yönetimi, proje başarısı için kritik bir unsurdur. 20 yıllık deneyimimde, özellikle son 5 yılda küresel piyasada bu alanda önemli gelişmeler gözlemledim. Önceden paydaşlar risk yönetimine doğrudan dahil olmazken, yüksek lisans eğitimim sırasında riskin proje başından itibaren entegre edilmesi gerektiğini fark ettim. Çalıştığım projeler 1 milyon ABD dolarından 1 milyar ABD dolarına kadar değişse de başarı yaklaşım ile şekillenir. Ancak, paydaşlar risk yönetimini yeterince ciddiye almamakta ve işverenle gerekli bilgi alışverişini yapmamakta.
PROJE YÖNETİMİNDE TEMEL UNSURLAR
İnşaat Sektöründe Proje Yönetimi oldukça önemli bir alan. Proje Yönetimi Enstitüsü (PMI) tarafından belirlenen 10 bilgi alanı var ve bu alanların inşaat sektörüne nasıl entegre edileceği bizim için kritik. İnşaat sektöründe genellikle proje yönetiminin terminolojisine ve bu bilgi alanlarının içeriklerine hakim değiliz.
Projelerde genellikle imalatla başlayıp hak edişlerle devam ederiz, ancak kapsam değişikliklerini düzenli belgelemekte yetersiz kalırız. En önemli nokta, PMI’nin 10 bilgi alanının proje yöneticisi tarafından etkin uygulanması ve teorik bilgilerin sahada pratiğe dökülmesidir.
Proje yönetimine olan bakış açımı şu sözle özetleyebilirim: Erdemli olmadan, iş etiğine sahip olmadan, profesyonellik anlayışı ve ileri uzmanlık bilginiz olmadan, sadece sıkı çalışma ile proje yönetilemez.
PROJE YÖNETİMİ YOL HARİTASI
Proje yönetimi, sınırlı bir bütçe ve zaman planlamasından öte, her aşamada sistematik bir yaklaşım gerektirir. Deneyimlerime dayanarak, projenin başından sonuna iyi bir yol haritası oluşturmanın önemini gördüm.
Öncelikle, proje başlatma aşamasında hedefleri, kapsamı ve kaynakları netleştirmek, paydaşları belirleyip onların beklenti ve rollerini anlamak büyük fark yaratır. Detaylı bir proje yönetim planı, olası risklere karşı hazırlıklı olmayı ve süreçleri daha verimli yönetmeyi sağlar. Ekip kurarken ise yetkinlik ve iş birliği ön planda tutulmalıdır.
Projenin yürütme aşamasında, planların sahada uygulanabilir olması ve teknolojiyi doğru kullanmak işleri kolaylaştırır. Ancak en kritik nokta, projenin sürekli izlenmesi ve gerektiğinde müdahale edilmesidir. Kalite denetimleri, ilerleme takibi ve düzenli değerlendirmelerle projenin başarısı güvence altına alınmalıdır.
Gayrimenkul geliştirme süreçlerinde disiplinli bir yönetim anlayışı benimsemek, uzun vadeli başarı için vazgeçilmezdir. Geliştirme projelerini başarıyla yönetmek, şelale metodolojisi gibi küresel standartlarla uyumlu yapılandırılmış yaklaşımlardan geçer.
- Proje Başlatma Belgesi: Temel oluşturma
Proje başlatma belgesi, bir projenin temel taşıdır; hedefleri resmileştirir, kapsamı tanımlar ve kaynak tahsisini belirler. Karlılık, pazar talebi ve toplum etkisi gibi stratejik hedefleri kapsar. Ayrıca, zaman çizelgeleri, uyumluluk gereklilikleri ve kalite standartlarını netleştirerek paydaşlar arasında ortak bir anlayış sağlar.
- Paydaş Listesi: Anahtar Oyuncuları Tanımlama
Projelerin başarısı, paydaşların etkin katılımına bağlıdır. Paydaş listesi, yatırımcılar, otoriteler, danışmanlar ve son kullanıcılar gibi tüm tarafları tanımlar. Roller, beklentiler ve etkiler belirlenerek iletişim stratejileri oluşturulur. Erken aşamada paydaşların belirlenmesi, uyumu artırır, çatışmaları azaltır ve ortaklaşa karar almayı teşvik eder.
- Proje Yönetim Planı: Süreçleri Entegre Etmek
Proje yönetim planı, kapsam, zaman, maliyet, kalite ve risk gibi unsurları entegre eden bir yol haritasıdır. Esnek stratejiler, piyasa dalgalanmaları ve tedarik sorunları gibi zorluklara karşı uyum sağlar. Varsayımlar ve kısıtlamalar ise planın temel bileşenleridir.
- Proje Organizasyonu ve Takım Ataması: Çekirdek Ekibi Kurmak
Yetkin ekiplerle projeler daha başarılı yürütülür. Organizasyon şemaları, roller ve sorumluluklar netleştirilerek iş birliği ve hesap verebilirlik sağlanır. Deneyim, beceri ve maliyet etkinliği gibi kriterlerle en uygun ekip belirlenmelidir.
- Yürütme: Planları Hayata Geçirmek
Yürütme aşaması, planları somut sonuçlara dönüştürerek proje ekiplerinin onaylanmış kapsam ve bütçe dahilinde çalışmasını sağlar. BIM, ERP ve izleme araçları doğruluğu artırıp gecikmeleri azaltırken, düzenli ilerleme raporları paydaşları bilgilendirir ve proje hedeflerine uyumu güçlendirir.
- İzleme ve Kontrol: Kalite ve Performansın Takibi
İzleme ve kontrol aşaması, projenin bütünlüğünü korumak için kritik öneme sahiptir. Gerçek zamanlı verilerle ilerleme analiz edilir, sapmalar belirlenir ve gerekli düzeltici eylemler uygulanır. Gayrimenkulde bu süreç, kalite denetimleri, bütçe ve takvim incelemeleri ile risk yönetimini kapsar. Sürekli izleme, projenin hedeflere uyumunu ve paydaşlara değer sunmasını sağlar.
Bu yol haritası, gayrimenkul yatırımcılarını ve geliştiricilerine özel, profesyonel bir proje yönetimine sistematik yaklaşım sunar. Bu aşamaları izleyerek ve endüstri standartlarına bağlı kalarak, paydaşlar sonuçları optimize edebilir, riskleri en aza indirebilir, daha verimli projeler üretmeye olanak sağlayabilir ve inşaat sektörünün sürdürülebilir büyümesine katkıda bulunabilir.
