İnşaat Dünyası Dergisi “MimariTasarımSanat” bölümünde A Mimarlık Kurucusu Mimar ve Döngüsel Tasarımcı Özgül Öztürk’ü ağırladı. “Pandemi ve iklim değişikliği mimaride yeni yaklaşımlar doğuruyor” başlıklı makalede Özgül Öztürk şunları söyledi: “Pandemi ve iklim değişikliği nedeniyle artık insanlar dayanıklı, esnek ve sosyal izolasyonu etkin bir şekilde sağlayabilecek bir eve ihtiyaç duyuyor.”
Pandemi ile gelen ve süren değişimin; sağlık, mekân, sosyal ilişkiler, temiz gıda, temiz hava, kendine yeterlilik, çalışma ortamı, kişisel konfor alanı gibi başlıklarda çok belirgin yansımaları olduğunu hep birlikte yaşıyoruz. Tüm bu başlıkların mimari tasarıma yansıması ile yaşamlarımız, alışkanlıklarımız ve evlerimiz de bu etki altında değişecek.
Şehirlerde binalar, çok sayıda insanı tek bir yerde toplamaya yönelik tasarlandı. Pandemide çok katlı binalarda ortak kullanılan asansör, asansör düğmeleri, kapı kolları, yüzeyler ile teması azaltmak gerçeği ile yüzleştik. Bu süreçte pek çok insan şehirdeki apartman dairesinden kaçıp, yazlık müstakil evlerine ya da arazide tiny house çözümlere yöneldiler. Kırsal alana geri göç hızlandı. Bahçesine adım atarak temiz hava alınabilecek, bir köşesinde gıda ihtiyacına yönelik ekim yapılabilecek yaşam alanlarına yönelik köylerde veya şehrin banliyölerinde ev alma sayısı arttı.
Pandemi ve iklim değişikliği nedeniyle artık insanların dayanıklı, esnek ve sosyal izolasyonu etkin bir şekilde sağlayabilecek bir eve ihtiyacı var. Dayanıklı olmasını sağlamak için yerel çevreyi, değişen iklimi ve doğal tehlikeleri dikkate almak önemlidir. Sürdürülebilir bina stratejileri, dayanıklı, esnek, kendi kendine yeterli olmayı amaçlıyor ve evlerimizin çevresel etkilerini azaltmasına da yardımcı oluyor.
KONFORLU MOBİLYALARLA EVDE İŞYERİ
Mimari tasarımlarda hedef, dış dünyadan bağımsızlığı elektrik, su, ısıtma, gıda olabilen ve tamamen kapanma durumunda riskleri en aza indirecek yaşam alanları tasarlanması olacaktır. Karantina sırasında çoğumuz evden çalışmak zorunda kaldı. Pek çok çalışan arasında artık ofise dönmek istemeyenler olacaktır. İşyerinin evde düzenlenmesi öne çıkıyor olduğundan, mekânsal organizasyon değişecek, evde çalışılacak yer artık oturma odasının köşesine sıkışmış bir sandalye ve masa değil, evlerin içinde ferah, aydınlık, teknik altyapılı, konforlu mobilyaları ile tamamen ayrı ve belki ses yalıtımlı bir oda olacaktır.
KENTTE TARIM AĞIRLIK KAZANACAK
Kentte tarım ağırlık kazanacak ve tasarımın bir parçası içinde yer alacak. Çatılar, ortak bahçe alanları yağmur suyunun depolandığı, gıda üretildiği ortak kullanım alanları olacak. Balkon bahçeciliği çok yaygınlaşacak. İnsan psikolojisi, ruh sağlığı ve sosyal izolasyon için de yeşil alanların artması önem kazanacak. Artık çok geniş evler, ofisler yerine mekanların çok amaçlı kullanımına dair tasarımlar artacak.
Pandemi öncesi kapalı bir mekândan diğer kapalı mekâna geçilirken, daha az hareketlilik ile neredeyse tek mekânda zamanın %100’ü geçirilirken, yeni dönemde farklı pek çok sorgulama olacak.
Mekânın iç hava kalitesi, malzemelerin yaydığı zehirler, sağlıklı yapı malzeme kullanımı, üretimlerin gezegene zararları nelerdir? Tüm bu sürecin mimaride daha yaşanır ve sağlıklı mekân tasarımlarına dönüşmesi ve uygulanmasına yönelik hızlandırıcı bir etkisi olacaktır.
‘ŞEHİRLER SIFIRA YAKLAŞIYOR’
Dünya Yeşil Binalar Konseyi, 2030 yılına kadar yapı ve inşaat sektörünün emisyonlarının yarıya indirilmesini ve 2050 yılına kadar sektörün toplam karbonsuzlaştırılmasını savunuyor. Dünyada 28 şehir, 6 eyalet, 128 işletme ve organizasyon bu taahhüde imza atmış durumda. 2021’in sonuna yaklaşırken İzmir Büyükşehir Belediyesi, Meclis kararı ile iklim kriziyle mücadele kapsamında 2050’ye kadar net sıfır karbon salınımını amaçlayan ‘Şehirler Sıfıra Yarışıyor’ (Cities Race to Zero) programına katıldığını duyurdu.
PASİF TASARIM İLKELERİ İLE ÇEVRE DOSTU YAPILAR İNŞA EDİLMELİ
Enerji tüketiminin %36’sından, enerjiyle ilgili karbon emisyonlarının %38’inden, kaynak tüketiminin %50’sinden küresel olarak sorumlu olan inşaat sektörünün etkilerini azaltmak için, pasif tasarım ilkeleri ile çevre dostu yapıların inşası ve özellikle iklimlendirme (güneş/hava kalitesi/yalıtım/soğutma/ışık) alanında yeni yaklaşımlar ortaya konması çok acil ve şarttır. Net sıfır karbon taahhütlerine bakınca zorunlu olarak pek çok alanda yeni yaklaşımların ortaya çıkacağını umuyor; hükümetler, karar vericiler ve işletmelerin bu konuda yeşil badana olmayan gerçek eylemler ile harekete geçmelerini bekliyoruz.
YAPI MALZEMESİ OLARAK İKLİM DOSTU TOPRAK
“Toprak yapı malzemesi” üzerinde tasarladığımız ve danışmanlık yaptığımız projelerimiz var. Döngüsel tasarım kriterleri ile de atıkları ham madde, mevcut kaynakları da yeniden kullanıma dair enerji etkin tasarımlar yapıyoruz.
Toprak Malzemesinin Başlıca Avantajları:
🏡 Enerji etkin, karbon salımı düşük, iklim dostudur
🏡 Duvarlar termal kütledir. Isıtma, soğutma gereksinimi azdır
🏡 Toprak duvarlar nefes alır
🏡 Nem dengesi idealdir
🏡 Kalın duvarlar gürültü kontrolü sağlar
🏡 Yangına dayanıklıdır
🏡 Duvarlar sıva, boya istemez
🏡 Sağlıklı ve çevre dostudur
